Zamek w Warzymowie

To druga część wpisu o wsi Warzymowo oraz znajdującym się tam zamku. Zapraszam do lektury pierwszej części historii Warzymowa. Czy uda nam się zza biurka odszukać zaginiony zamek w Warzymowie?

Wpis o Warzymowie opublikowany 28 lipca 2016 wisiał sobie spokojnie w Internecie i żył własnym życiem. Zaprzątany różnymi obowiązkami prawie o nim zapomniałem. Na szczęście pan Roman Wagner nie zapomniał, a co więcej pokazał mi, gdzie znajdował się zamek w Warzymowie.

Szczerze i uczciwie, nieufnie podchodzę to takich rewelacji. Czy da się dokładnie ustalić miejsce fortalicji rozebranej w latach 30. ubiegłego wieku? Zasiadłem więc do map. Od razu zastrzegam, że nie jestem specjalistą kartografem. Jeśli więc gdzieś pomyliłem się, to wyłącznie moja wina.

Według map geoportalu Warzymowo wygląda tak. Po lewej stronie widzicie fotomapę, po prawej stan laserowy LIDAR.

Jest! Nad lewym brzegiem kanału, na południe od zabudowań widać lekkie wzniesienie? Jeśli już gdzieś miałby zostać wybudowany zamek, to właśnie w tym miejscu.

Wzniesienie jest dokładnie widoczne na mapie hipsometrycznej dostępnej także za pośrednictwem geoportalu.

Jeśli przedstawimy sobie to zdjęcie, jako bałwana stojącego na głowie, to owa głowa może być miejscem, gdzie znajdował się zamek.

Kolorowe mazaje i laserowe bałwany nie zastąpią solidnego materiału źródłowego.

Wiemy jednak gdzie szukać. Sprawdźmy zatem, co widać na historycznych mapach.

Niestety, interesującego nas terenu nie obejmują dokładne niemieckie Meßtischblättery. Na szczęście w Internecie można obejrzeć także bardzo dokładne niemieckie mapy zaboru rosyjskiego.

I co? I jest! Dokładnie w centrum mapy widać zaznaczone wały ziemne, którymi była otoczona poszukiwana przez nas budowla.

Dzisiaj to miejsce wygląda zupełnie inaczej. Zerknijmy jeszcze raz na fotomapę z geoportalu. Miejsce, gdzie znajdował się zamek leży bezpośrednio, bądź przecina (zależy, jak dokładne są historyczne mapy) Kanał Warta-Gopło. Budowę kanału rozpoczęto w 1938 roku. Inwestycja ta całkowicie zmieniła krajobraz.

W piśmie Ilustracja Pomorska znalazłem kilka zdjęć ilustrujących rozmach prowadzonych wówczas prac.

Powyższe zdjęcia nie ilustrują rzecz jasna okolic Warzymowa, ale pokazują, jak głębokie zmiany zaszły na interesującym nas terenie.

Czy uda się zobaczyć Warzymowo przed budową kanału? Czy ten krajobraz już bezpowrotnie straciliśmy?

Jeśli padają tak dramatyczne pytania retoryczne i na dodatek składają się w okropne częstochowskie rymy, to coś musi być na rzeczy. I jest.

Oto niemiecka mapa lotnicza z okresu okupacji w skali 1:25 000. Co widać na środku tego kadru?

Zdjęcie wykonano 9 października 1940 roku.

Ten wpis został opublikowany 8 października 2017 roku.

Jeszcze raz dziękuję panu Romanowi Wagnerowi za pomoc i przybliżenie rozwikłania zagadki warzymowskiego zamku.

Uwaga:

• Fragmenty map satelitarnych pochodzą z serwisu geoportal.gov.pl.
• Fragment archiwalnej mapy West. Osteuropa 1:25 000 – Niemieckie mapy zaboru rosyjskiego, I WŚ /1914 – 1919/ pochodzi z serwisu http://igrek.amzp.pl/.
• Niemiecka mapa lotnicza Bildskizze 1:25 000 – niemieckie fotomapy w cięciu TK25 /1939 – 1944/ jest dostępna na stronie mapywig.org.
• Informacje i zdjęcia o kanale ślesińskim pochodzą z: Jlustracja Polska 1938.08.21 R.11 Nr34