· Swoją drogą.

Michał Matyjasik

Sędzin

Drewniany kościół pod wezwaniem świętego Mateusza we wsi Sędzin to jeden z najładniejszych kościołów powiatu aleksandrowskiego.  Kościół jest osiemnastowieczny, ale historia wsi sięga znacznie głębiej. Ależ się tego Sędzina naszukałem! Nie na mapie, nie na trasie, ale w źródłach. Zginął mi, przepadł. Jak kamień w wodę. Pierwsza wzmianka o Sędzinie (Zandyno) pochodzi z roku 1252….

Łowiczek

Drewniany kościół parafialny pw. Świętego Krzyża w Łowiczku. Nie miałem w planach jechać do Łowiczka. Przyprowadził mnie tu zwariowany GPS. Do tego, że nawigacja wariuje i od czasu do czasu kieruje mnie najdłuższą możliwą drogą, zdążyłem się już przyzwyczaić. Pokonując nadprogramowe kilometry, mogę natknąć się na jakieś ciekawe znalezisko. W sumie nic nadzwyczajnego: pałac, cmentarz,…

Straszewo

Kościół drewniany pw. św. Marcina Biskupa w Straszewie Kościół świętego Marcina Pierwszy kościół w Straszewie został zbudowany najprawdopodobniej na przełomie XIII i XIV wieku. Sama miejscowość na kartach historii pojawia się po raz pierwszy 6 października 1250 roku, w dokumencie wystawionym przez księcia Kazimierza kujawskiego. W dokumencie tym Straszewo zostało wymienione jako jedna z posiadłości…

Zdrada

Zdrada i wstyd. Tak średniowieczny kronikarz pisał o Kruszwicy i Kujawach. Dlaczego? Zapraszam do lektury! Poprzednią część naszej opowieści zakończyliśmy na próbach porwania Jadwigi — przyszłego króla Polski. Niedoszłymi porywaczami okazali się niedawni rywale: arcybiskup gnieźnieński Bodzanta oraz mazowiecki pretendent do korony polskiej korony Siemowit IV. Niecnego planu nie udało się zrealizować, ale Elżbieta Bośniaczka,…

Seroczki

Seroczki leżą na zakręcie. Dosłownie. Chcąc nie chcąc, trzeba tutaj zwolnić i uważnie się rozejrzeć. A widok… cóż, nie rozpieszcza. Odrapane bloki, domy kryte eternitem. Nazwa też jakaś niepoważna — Seroczki. Większość podróżnych zatem zwolni na tym przeklętym zakręcie i czym prędzej popędzi w dal. Niesłusznie, bo Seroczki kryją prawdziwe skarby. Obejrzyjcie, póki nie zmarnieją…

Zakrzewo

Barokowy, drewniany kościół parafialny pod wezwaniem świętego Józefa we wsi Zakrzewo. Historia Zakrzewa wiąże się (jakże by inaczej) z rodem Zakrzewskich (herbu Ogończyk). Owi Zakrzewscy ufundowali około 1430 roku kościół Bożego Ciała. W połowie XVI wieku przeszli na protestantyzm. Szczególną gorliwością popisał się Filip Zakrzewski, który w 1584 roku sprzedał kościół Skarbkowi z Osięcin. W połowie…

Wojna o tron

Poprzednią opowieść o kujawskich rycerzach-rabusiach — zbójcerzach, zatrzymała śmierć Ludwika Węgierskiego ówczesnego króla Polski. Polskie rycerstwo po śmierci Ludwika przeżyło swoiste déjà vu. Ludwik na Węgrzech nosił przydomek „Wielki”, podobnie jak nasz król Kazimierz. Obydwaj władcy nie doczekali się męskiego potomka. Obydwaj próbowali ratować swoją dynastię skomplikowanymi manewrami dyplomatycznymi. Tak po śmierci Kazimierza, jak i…

Zbójcerze

Jakie pierwsze skojarzenie przychodzi nam do głowy, gdy myślimy o średniowieczu? Zamki, księżniczki i rycerze — rzecz jasna. Jeśli chodzi o zamki, będzie nas interesował jeden, „Mysia wieża” w Kruszwicy. Księżniczki na razie pomińmy, a skupmy się na rycerzach. Zatem jacy byli? Czy, jak uczą nas w szkołach, to zakuci w lśniące zbroje, honorowi, dumni…

Gąsawa

Kościół pod wezwaniem Św. Mikołaja w Gąsawie to ostatni drewniany kościół na szlaku naszych pałuckich wojaży. Na razie ostatni, ale zanim przejdziemy to typowego co i jak, garsteczka refleksji. Najpierw anegdotka. Wybitnego himalaistę, Piotra Pustelnika kiedyś zapytano, dlaczego właściwie chodzi po górach. Odpowiedział, że ludzi można podzielić na dwa rodzaje: na tych którym nie trzeba…

Ryszewko

Ryszewko leży na Szlaku pałuckich kościołów — znajduje się tu drewniany kościół świętej Marii Magdaleny. Dzisiaj to niepozorna wieś, ale w średniowieczu leżała na ruchliwym i ważnym szlaku łączącym Żnin z Gnieznem. Pewnie przez Ryszewko przemknął niejeden książę albo inny król. Przemknęliśmy i my. Nawet więcej niż przemknęliśmy, bo szczękając z zimna przystąpiliśmy do oględzin tutejszego…