Orle
Leżąca na peryferiach województwa kujawsko-pomorskiego niewielka gmina Topólka, okazała się prawdziwą skarbnicą interesujących zabytków. Przed Wami drewniany kościół św. Doroty w miejscowości Orle.
Wieś Orle na szanownych kartach historii pojawiła się w XIII wieku. Wiadomo, że przed 1267 rokiem należała do biskupów włocławskich. W 1262 roku książę kujawski Kazimierz będąc w Kowalu, zwolnił wieś od powinności wobec dworu książęcego. W dokumencie z 1427 roku czytamy pierwszą informację o drewnianym kościele pod wezwaniem świętej Doroty. Pod koniec XV w. w skład parafii wchodziły wsie: Orle, Bycz, Gałczyczki, Wola Gałczyce i Borek.
Na początku XVII w. kościół był w złym stanie technicznym i groził zawaleniem. W obecnym kształcie pojawił się w XVIII wieku. Istniejącą do dzisiaj świątynię zbudowano z fundacji biskupa kujawskiego, Antoniego Kazimierza Ostrowskiego, staraniem księdza Tomasza Rakowicza.
W latach 1919–1927 kościół rozbudowano, oszalowano i odmalowano. W trakcie remontu przedłużono wówczas o jedno przęsło nawę, dobudowano kaplicę oraz wieżyczkę na sygnaturkę, powiększono i przebudowano wieżę kościelną. Po aresztowaniu proboszcza w 1941 roku parafia przestała funkcjonować. Niemcy w kościele trzymali robotników przymusowych.
Parafia wznowiła działalność po zakończeniu wojny. W 1976 roku kościół wyremontowano.
Przy kościele znajduje się głaz pamiątkowy z tablicą upamiętniającą miejscowych proboszczów zamordowanych przez hitlerowców w obozie koncentracyjnym w Dachau. Tablica upamiętnia Bronisława Placka, proboszcza w latach 1934-1936, zamordowanego 20 maja 1942 roku oraz Stanisława Stanisza, proboszcza w latach 1938-1941, zamordowanego 3 sierpnia 1942 roku.
Wewnątrz kościoła zachowała się gotycka rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem Tronującej z 1370 r., konserwowana w 1956 roku.
Przy kościele znajduje się charakterystyczna dzwonnica parawanowa, przed którą postawiono ołtarz polowy.
Do Orla wybrałem się w lutym 2019 roku. Nie mogę powiedzieć, że był to szczególnie fotogeniczny dzień. Raczej z tych pochmurnych i zimnych. Jeśli zdjęcia wydają Ci się mało atrakcyjne — słusznie. Jednak nie daj się zwieść. Okolica Orla jest bardzo malownicza. Towarzystwo jeziora Głuszyńskiego rokrocznie przyciąga wędkarzy i turystów spragnionych wypoczynku. Latem przyciągnie i nas, zatem Orle do zobaczenia…
Na zachętę i ku pamięci, obligatoryjna historyczna mapa.
Fragment archiwalnej mapy West. Osteuropa 1:25 000 – Niemieckie mapy zaboru rosyjskiego, I WŚ /1914 – 1919/
Pozostałe zdjęcia z archiwum autora.
Kościół pod wezwaniem św. Doroty w Orlu — metryczka
Kościół w Orlu
Orle 46
87-875 Orle
http://www.topolka.pl/art,103,parafie.html
- Współrzędne geograficzne 52.4866, 18.6427
- Odległość od Włocławka około 38 kilometrów
- Odległość od Inowrocławia około 52 kilometry
- Odległość od Torunia około 75 kilometrów
- Odległość od Bydgoszczy około 102 kilometry
Drewniany kościół w miejscowości Orle leży w oddaleniu od wsi, w urokliwym miejscu nad jeziorem Głuszyńskim. Nieopodal kościoła wygodny parking. W bezpośrednim oddaleniu znajduje wiatrak z końca XIX wieku. Niestety pozbawiony jest skrzydeł.
Z Orla ciekawa trasa, drogą polną w stronę jeziora Chalińskiego, do grodziska i starego cmentarza w Chalnem.