Stołeczne przygody

Nadszedł czas, by zamknąć wreszcie serię rozważań na temat stołecznej przeszłości Kruszwicy. Czy wreszcie uda nam się odpowiedzieć na pytanie: Czy Kruszwica to stolica? Pytanie jest jasne i proste, ale odpowiedź — mimo tych wszystkich wpisów, rozważań i analiz, jasna i prosta nie będzie. To w końcu historia, nie matematyka. Państwo pierwszych Piastów jest bardzo słabo opisane źródłami historycznymi. Ze strzępków, które dotrwały do naszych czasów informacji wyłania się jednak obraz państwa, które…

To nieprawdopodobne wręcz, jakim cudem Kruszwicę ominęły wszystkie nieszczęścia burzliwych lat 30. XI wieku. Niestety czas spokoju i szczęścia nie trwał długo i wkrótce nad miastem zaczęły zbierać się ciemne chmury. Szczęśliwa wyspa Burzliwe wydarzenia, jakie doświadczyła monarchia piastowska w latach 30. i 40. niesłychanym zbiegiem okoliczności ominęły Kruszwicę. Archeolodzy, którzy badali gród, nie odkryli żadnych śladów zniszczeń. Kruszwica nie poniosła uszczerbku podczas kryzysu państwowego…

W poprzedniej części naszego cyklu o stołecznych perypetiach Kruszwicy skupiliśmy się na źródłach archeologicznych dotyczących miasta. Dziś sięgniemy do źródeł pisanych. Czy w świetle dokumentów i kronik okaże się, że Kruszwica mogła nosić zaszczytne miano stolicy? I co z tym wszystkim ma wspólnego reakcja pogańska? Jajko czy kura? Niestety nasze poszukiwania musimy zacząć od kubła zimnej wody. Nazwa „Kujawy” pojawiła się w źródłach pisanych dopiero w 1136 roku. W tak zwanej „Bulli gnieźnieńskiej”…

W pierwszym wpisie z cyklu stołecznych przygód Kruszwicy sięgnęliśmy do „Geografa Bawarskiego”, najstarszego przekazu źródłowego kojarzonego z domniemanym plemieniem Goplan. W drugiej części urobiliśmy grunt pod dalsze rozważania. Omówiliśmy pokrótce „Kronikę polską” Galla Anonima — najważniejsze źródło dotyczącego monarchii pierwszych Piastów. Chwilę poświęciliśmy na przybliżenie terminu „sedes regni principales” — głównych stolic królestwa. Dziś poznamy narodziny Kruszwicy. Odpowiednio wyposażeni możemy udać się w dalszą podróż,…

W pierwszej części rozważań na temat stołeczności Kruszwicy zajęliśmy się wyobrażeniami na temat początków państwa polskiego na podstawie lektury „Geografa Bawarskiego”. Dziś na warsztacie pojawi się Gall Anonim i jego wielkie dzieło. Do jakich wniosków udało się dojść? Jeśli chodzi o Kruszwicę — niespecjalnych. „Geograf Bawarski” okazał się źródłem tyleż nobliwym, co bałamutnym. Pojawiające się w nim plemię „Glopeani” trudno utożsamić z hipotetycznymi „Goplanami”, którzy mieliby mieszkać nad Gopłem…

Kruszwica reklamuje się hasłem „Legendarna stolica Polski”. Legendarna to trochę zmyślona, lipna. A gdyby okazało się, że owszem była stolicą i to całkiem prawdziwą? To pierwszy z wpisów poświęconych stołecznej roli miasta, w której pobłądzimy trochę w odmętach dziejów. Czy Kruszwica to stolica? Zapraszam do lektury. Poszukiwani Glopeani Pierwsza wzmianka o rzekomej nadgoplańskiej organizacji sięga aż do połowy IX wieku. Mowa o słynnym dokumencie nazwanym uczenie Descriptio civitatum et regionum ad septentrionalem plagam Danubii,…