Na szeroko pojętym pograniczu kujawsko-wielkopolskim zachowały się tylko dwa wolnostojące wiatraki. Jeden znajduje się we wsi Chrosno, drugi w malowniczym Ostrowie. Intrygujący wiatrak okazał się niezłą przynętą, by sięgnąć głębiej w historię Ostrowa. Tak więc przy okazji zwiedzania wiatraka zanurzymy się nieco wgłąb średniowiecznego krajobrazu. Dzisiaj Ostrowo leży nad jeziorem Ostrowskim, natomiast wcześniej nazwano je…

Grodzisko we wsi Mietlica. Dla miłośników nadgoplańskiej krainy i jej historii Mietlica to miejsce obowiązkowe. Potężne wały średniowiecznego grodziska górują nad brzegiem Gopła. Miejsce niesamowite, wciąż niezbadane i nieodgadnione. Zaryzykowałbym nawet, określenie „kultowe”. O Mietlicy pisało się często i gęsto, widząc tutaj gród stołeczny plemienia Goplan znanego z dokumentu „Geograf Bawarski”. Cóż, wątpliwości wobec w…

Ludowe powiedzenie głosi, że nie należy dawać dwóch grzybów w jeden barszcz. Otóż należy, przynajmniej jeśli chodzi o kujawsko-wielkopolskie grodziska. Przed Wami dwa grzyby w historycznym barszczu: Mrówki i Świętne. Nieopodal miejscowości Wilczyn znajdują się dwa średniowieczne grodziska. Jedno leży na terenie wsi Mrówki, drugie znajduje się na terenie wsi Świętne. Grodzisko Świętne leży na…

Biskupstwo kruszwickie to jedno z najciekawszych zagadek polskiego średniowiecza. Czy do wyjaśnienia jego zagadki mogą przyczynić się strzępki materiału? W latach 1960-1961, w ramach badań nad Początkami Państwa Polskiego, archeolodzy pod kierunkiem Ewy Springer przebadali kruszwicką kolegiatę. Naukowcy zbadali między innymi 326 grobów, które znalazły się we wnętrzu kościoła. Wśród zbadanych grobów dwa okazały się…

Rzędówka bagienna brzmi jak hasło z atlasu botanicznego, prawda? Niestety, jeśli kojarzysz tę nazwę z jakąś żabą albo innym zielskiem, jesteś w błędzie. Owszem, rzecz to egzotyczna i rzadka, ale rzędówka bagienna to ani flora, ani fauna, tylko charakterystyczny typ wsi olenderskich osadników z przełomu XIX i XX wieku. Park Etnograficzny w Wielkiej Nieszawce to…

Drewniany kościół i zagadkowe grodzisko to najciekawsze zabytki niepozornej, wielkopolskiej wsi Kamieniec. Wiatr historii Zanim dowlokłem się do Kamieńca miałem w głowie ułożoną całą, kompletną historię tej wsi. Wyobraźcie przecież sobie. Mała wieś, a nazywa się Kamieniec. Czyli obowiązkowy zamek, ruiny, albo chociaż piwnice. Jak „Kamieniec” to i kościół kamienny. Na pewno jakiś romański albo…

W ostatniej (?) części z serii wpisów „Zmarszczki, blizny, tatuaże” zajmiemy się zagadkami najpopularniejszego zabytku Kruszwicy. Przed Wami Mysia Wieża. Mysia Wieża — kujawski klasyk — to ocalały do naszych czasów fragment ceglanego zamku, postawionego za czasów Kazimierza Wielkiego*). Ze szczytu 32. metrowej budowli rozciąga się piękny widok na kujawską równinę. Walory krajoznawcze i nieprzeliczone…

Dzisiaj Gębice to spokojna, leżąca na uboczu głównych dróg wieś. Jednak przez większość swojej długiej historii Gębice były miastem. I to jednym z ważniejszych, bogatszych miast pogranicza kujawsko-wielkopolskiego. Trudno pisać o historii Gębic inaczej niż o historii miasta. Typowego miasta pogranicza, gdzie wspólnie pracowali i mieszkali Polacy, Żydzi i Niemcy. Pierwsza zachowana wzmianka o Gębicach…

Dziura w całym, czyli jakie tajemnice skrywają ściany kolegiaty w Kruszwicy ? Spośród wszystkich kuriozów zdobiących kruszwicką kolegiatę najbardziej powszechne są niewielkie, okrągłe zagłębienia. Skąd się wzięły? Niestety, nie spotkałem się z lekturą, która w przekonujący*) sposób wyjaśniłaby pochodzenie tajemniczych otworów. Usystematyzujmy zatem to, co udało mi się zebrać. *)Nie do końca. Polecam lekturę artykułów…

Poprzedni wpis z serii „Zmarszczki, blizny, tatuaże” został poświęcony niemal w całości zagadce tajemniczego symbolu „swastyki” umieszczonej na ścianie kruszwickiej kolegiaty. Dzisiaj podniesiemy wyżej wzrok. Dosłownie. Bohaterem naszej opowieści będzie głowa. A właściwie dwie. I krwawy miecz. Przystańmy raz jeszcze pod wieżą kruszwickiej kolegiaty. Teraz należy wysilić wzrok i skierować go ku południowo-wschodniej krawędzi wieży….